5-зертханалық жұмыс. Ферменттер белсенділігіне әртүрліжағдайлардың әсері1. Фермент белсенділігіне температураның әсері Ферменттер 60-80-С-қа дейін қыздырылған температураға сезімтал болып келеді, мүндай температурада олар белсенділігінен айырылады. Ферменттердің термо- лабильділігіне (процестің температураға байланысты болуына) қайнау кезінде өздерінің ферментативті қасиеттерінен айырылатын, сілекей ферменті - амилазаның әрекеті мысалында көз жеткізуге болады. Мақсаты: сілекейдің амилаза ферментіне температураның әсерін анықтау. Құрал-жабдықтар: 2 сынауық, спиртшам, сілекей құрамындағы амилаза ферменті,1% тік крахмал ерітіндісі, йод ерітіндісі (люголь ерітіндісі). Жұмыстың орындалу реті Екі сынауыққа 1 мл-ден еріпілген сілекей ендіріледі. Бір сынауықты спиртшамда 1-2 мин қайнатады (мұғалімнің бақылауымен), содан кейін суы бар стақанда суытады. Екі сынауыққа да 10 тамшыдан 1%-тік крахмал ерітіндісі қосылады, шайқап, белме температурасында 10 мин-қа қалдырады. Осыдан кейін крахмалға сапалық реакция жүргізеді, әр сынауыққа 2 тамшы йод тұнбасын қосады. Йод крахмалмен қосылып, көк түс береді Алынған натижелер кестеге жазылады. Субстрат Фермент ТемператураКрахмалдың йод-пен реакциясыҚорытындылар2. Амилаза ферменті белсенділігіне ортаның әсері Ферментативті реакциялардың жылдамдығы көп жағдайда сутек иондарының ортадағы концентрациясына байланысты болып келеді. Реферат Реакцияның максималды жылдамдығы байқалғанда Н' иондар концентрациясы оптималды деп аталады. Ортаның қышқылдылығының рН оптимумынан бір немесе екінші тарапқа өзгеруі фермент белсенділігінің төмендеуіне алып келеді. Фермент белсенділігіне рН мәнінің әсері, ең алдымен, ферменттің белсенді бөлігінекіретін ферменттердің функционалды тобының иондалуымен байланысты. Сілекей амилазасының әрекеті әртүрлі рН ортадағы крахмалмен әрекеттесуі кезінде анықталады. Крахмалдың ыдырау деңгейін йод ерітіндісімен реакциясы өнімінің түсі бойынша сипаттайды. pH-тың оптималды мәнінде крахмалдың толық ыдырауы жүреді (йодпен қандай түске боялады); бұл нүктеден қышқылдық немесе сілтілік ортаға жылжытқанда крахмалдың ыдырауы бөліктерінде ғана, декстрин кезеңіне дейін жүреді немесе крахмал мүлдем ыдырамайды (Йодпен қандай түске боялады?). Жұмыс мақсаты: амилаза ферментінің белсенділігіне реакция ортасының әсерінанықтау. Қ Құрал-жабдықтар: сынауықтар, заттық шыны, амилаза ерітіндісі (сілекей), 1% крахмал ерітіндісі, йод ерітіндісі (люголь ерітіндісі), фосфатты буферлік қоспа (рН 5,4-тен 8,0-ге дейін). Жұмыс барысы Сегіз нөмірленген сынауыққа 2 мл ден рН ортасы әртүрлі (5,4-тен 8,0-ге дейін) фосфатты буферлік қоспаны құяды Әр сынауықтағы сұйықтықты араластырады және әрқайсысына 1 мл 1%-тік крахмал ерітіндісін және 0,5 мл сілекей ерітіндісін қосады. Сынауықтарды 10 мин-қа үстел үстінде қалдырады. Осыдан кейін әр сынауықтан заттық шыныға 1 тамшыдан алып, 1 тамшы йодпен араластырады және түстерін өзара салыстырады. Бесінші сынауықтан алынған тамшы йодпен қосылғанда қызыл қоңыр түс берген кезде, 1-2 мин кейін біріншісінен бастап барлық сынауықтарға 2-3 тамшы йод ерітіндісі қосылады және сынауықтар ішіндегі қоспа жақсылап араластырылады. Барлық сынауықтардың түстері өзара салыстырылады және алынған түстің бояуына байланысты крахмалдың ыдырау деңгейін, демек, рН ортаның мәніне байланысты фермент белсенділігін бақылауға болады. Тәжірибелердің нәтижелері мен қорытындылары кестеге жазылады. сынаманың мәні5. 4 5. 8 6,2 6. 6 6. 8 7. 0 7. 4Йодпен боялу түсі

Ферменттің белсенділігі бірлік уақытына өнімге айналатын субстраттың моль санын анықтайды. Сондықтан ферменттің белсенділігі реакцияға қатысатын белсенді фермент мольдерінің санын өлшейді. Алайда, бұл өлшеу температураның температурасы, рН, субстрат концентрациясы, фермент концентрациясы, ингибиторлардың болуы және активаторлардың болуы және т. б. сияқты көптеген факторларға байланысты болады. Фермент белсенділігіне әсер ететін факторлар оңтайлы болғанда фермент реакциясының жылдамдығы жоғары болады . Сондықтан фермент белсенділігі оның оңтайлы болуы үшін оңтайлы жағдайларды сақтау маңызды.

Амилаза (др. -греч. ἄμυλον — крахмал) —

фермент, гликозил-гидролаза, крахмалды

олигосахаридтерге дейін ыдырататын фермент.

Амилазаның тарихында француз химигі Ансельм

Пайен 1833 жылы диастазаны сипаттаған алғашқы

ашылған фермент болды. Басқа деректерге сəйкес,

амилазаны 1814 жылы Петербург Ғылым

Академиясының академигі К. С. Кирхгоф ашты.

Сілекей бездерінің Амилаза құрамында крахмал бар өнімдерді (мысалы,

амилазасының күріш немесе картоптан) ұзақ шайнағанда, бірақ қант

құрылымы. қосылмаған тəтті дəмнің пайда болуына əкеледі.

Кальций катионы Амилаза сілекейде (птиалин) бар, онда ас қорыту

сары түспен,

процесін бастайды. α-1,4-гликозидті байланысты

хлордың анионы —

жасыл түспен ыдыратады.

боялған.

Ас қорыту процесі жəне тамақтан қоректік заттардың

сіңуі ұйқы безі ферменттерінің жіңішке ішекке түсуіне

байланысты болады.

Сонымен қатар, бұл орган

алмасу жəне қайта жасау

процестеріне жауап береді,

қандағы қант деңгейін

бақылайды, биохимиялық

механизмдерді реттеуге

қатысатын гормоналдық

алмасуын түзеуге,

гликоген мен крахмалды

қорытуға бөлінеді.

Қызметі

Белсенді заттың аз мөлшерін синтездеу сілекей

бездерінде жүреді. Осыған байланысты аузында

картоп пен күріш сияқты крахмал бар өнімдерді ұзақ

шайнаудың нəтижесінде пайда болатын тəтті дəм

сезіледі. Осылайша, сілекей өндірілген сəттен бастап

адам ағзасында ас қорыту процесі басталады. Алайда,

күрделі көмірсулардың ыдырау функциясын

орындайтын амилазаның жоғары концентрациясы

ұйқы безінде байқалады, бұл жерде панкреатикалық

ағын арқылы фермент он екі елі ішекке түседі.

Осылайша, сілекей өндірілген

сəттен бастап адам ағзасында

ас қорыту процесі басталады.

Алайда, күрделі

көмірсулардың ыдырау

функциясын орындайтын

амилазаның жоғары

концентрациясы ұйқы безінде

байқалады, бұл жерде

панкреатикалық ағын арқылы

фермент он екі елі ішекке

түседі. Крахмал молекулалары

өте күрделі құрылымға ие,

бұл олардың ішектің

ілмегінде нашар сіңуіне

əкеледі.

Амилаза катализдейтін реакция

амилаза (диастаза, 1,4‑a‑D‑глюкангидролаза, КФ

3. 2. 1. 1. ) крахмалдың, гликогеннің α‑1,4‑глюкозидті

байланыстарының гидролизін жəне оларға ұқсас

полисахаридтердің мальтозаға, декстриндерге жəне

басқа полимерлерге дейін катализдейді. Молекуланың

кіреді, амилазаның белсенділігі хлор иондарының

əсерінен артады.

Крахмал + Н2О Мальтоза + Мальтотриоза + Декстрин

Мальтоза + Н2О 2 Глюкоза

Глюкоза + АТФ Глюкозо‑6‑Ф + АТФ

Глюкозо‑6‑Ф+НАДФ Глюконат‑6‑Ф +

НАДФН

Ферменттің белсенділігі НДФН жинақтау жылдамдығы

бойынша белгіленеді.

α-Амилазалар шартты түрде екі топқа бөлінеді: ашытатын жəне

ашытатын. Біріншісі – еритін крахмалда немесе амилозда 40% - дан

аспайтын гликозидті байланыстарға ыдырайтын ферменттер, екіншісі60% - ға дейін ыдырайтын ферменттер жатады. Мысалы, термофильді

Актиномицет амилазасы амилозаны 77% мальтоза, 17% мальтотриоза,

3,5% мальтопентаоза жəне 2,5% глюкоза түзумен гидролиздейді, бұл

гликозидті байланыстардың ыдырау дəрежесіне сəйкес келеді. Еритін

крахмалға Сұйылтатын түрдегі бактериялық амилазаның əсері кезінде

гликозидті байланыстардың ыдырауының шекті дəрежесі 16-дан 30% -

ға дейін құрайды, бұл ретте гидролиздің негізгі өнімі ретінде

мальтогексаоз, мальтопентаоз немесе мальтоз табылуы мүмкін.

Қанттаушы типті бактериялық амилазалар крахмалды 70% - ға дейін

мальтоза мен глюкоза түзумен гидролиздейді. Микроскопиялық

саңырауқұлақтардың амилазасы қанталатын түрге жатады, крахмал

гидролизі кезінде 87% - ға дейін мальтоза жəне глюкоза түзіледі.

Қызықты деректер

Құрамында крахмал бар өнімдерді ұзақ

уақыт шайғанда, (бірақ қант жоқ)

амилаза оларға тəтті дəм береді.

Амилазаның сілекейдің арқасында

ауызда басталатын ас қорыту

процесіне қатысатынын ескере

отырып, оның құрамында аз мөлшерде

амилаза бар, бұл азық-түліктің тез

http://biokhimija. ru/fermenty/ligazy. html

http://biokhimija. ru/lekcii-po-biohimii/14-fermenty/

227

izomerazy. html

http://biokhimija. ru/lekcii-po-biohimii/14-fermenty

/60-reguljacija-fermentov. html

https://medside. ru/amilaza

http://medickon. com/analizyi/obshhie/amilaza-cht

o-eto-takoe. html

я думаю что помогла поставте лайк